ΑΦΙΕΡΩΜΑ

O Λευτέρης Αναστασάκης είναι Χημικός του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (MBA) του Πανεπιστημίου Πειραιώς, καθώς και Μάστερ στην Ιστορία των Επιστημών και της Τεχνολογίας από το ΕΚΠΑ και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ). Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στη βιομηχανική Ιστορία και βιομηχανική πολιτική της Ελλάδας από το ΕΚΠΑ.

Από το 1990 έως το 2017 εργάστηκε σε θέσεις ευθύνης σε πολυεθνικές επιχειρήσεις, σε εργοστάσια παραγωγής και στο επιτελικό κέντρο, στους τομείς του ανθρώπινου δυναμικού, των πωλήσεων, καθώς και της προσαρμογής των ελληνικών επιχειρήσεων στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Τα τελευταία έτη εργάζεται ως σύμβουλος επιχειρήσεων.

Το θέμα του βιβλίου παρέχει στον συγγραφέα την ευκαιρία να παρουσιάσει εν συντομία τη μεταπολεμική πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα που πλαισιώνει την οικονομική δραστηριότητα στη χώρα μας, καθώς και να αναλύσει την πορεία του ελληνικού μεταποιητικού κλάδου από το 1950 μέχρι το 1973, δηλαδή μέχρι την πρώτη πετρελαϊκή κρίση.

Ας διαβάσουμε την απολαυστική του συνέντευξη!

1.Τι καινούριο φέρνει το βιβλίο σας  «Καινοτομία & Βιομηχανικός μετασχηματισμός στην Ελλάδα 1950-1973» και τι φιλοδοξείτε ως συγγραφέας μέσα από το πόνημά σας;

Αρχικά να σας ευχαριστήσω για την φιλοξενία. Από όσο γνωρίζω, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το μόνο που αναλύει την τεχνολογική συνιστώσα της ελληνικής βιομηχανίας. Στο βιβλίο αναλύεται ο ρόλος των πρωταγωνιστών 7 εμβληματικών επιχειρήσεων, που συνετέλεσαν στο ελληνικό μεταπολεμικό οικονομικό θαύμα. Ως πρωταγωνιστές θεωρούμε τα στελέχη των επιχειρήσεων, τους μηχανικούς, τους εργοδηγούς και τους ιδιοκτήτες των εταιρειών. Μέσα στο βιβλίο αναφέρονται δεκάδες ονόματα μεσαίων και ανώτερων στελεχών, που με την εργασία τους βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής για τις οικογένειές τους και για την ελληνική οικονομία συνολικά. Έμφαση δίνεται στην καθημερινές μικροεφευρέσεις, τις οποίες στα Αγγλικά ονομάζουμε innovation without patterns. Αυτές οι μικροεφευρέσεις από τους εργαζομένους στο πεδίο, προκάλεσαν μία σωρευτική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και οδήγησαν στην έκρηξη των μεταπολεμικών βιομηχανικών εξαγωγών, τουλάχιστον μέχρι το 1980. Συνολικά φιλοδοξώ να αναδείξω και να αποδείξω τη θετική συνεισφορά της ελληνικής βιομηχανίας στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.

2.Η ελληνική βιομηχανία συνεισέφερε στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των Ελλήνων; Συνέβαλε στη μόρφωση και στην ανάπτυξη των τεχνικών και διοικητικών στελεχών της, καθώς και των Ελλήνων εργαζομένων συνολικά;

Απολύτως εύστοχη η ερώτησή σας. Η βελτίωση των συνθηκών ζωής στη χώρα και η άνοδος της βιομηχανίας τροφοδοτούσαν η μία την άλλη. Στο βιβλίο με συγκεκριμένα αριθμητικά παραδείγματα αποδεικνύεται ότι η άνοδος της ελληνικής βιομηχανίας, καθώς και η κοστολογική και τεχνολογική της πρόοδος, εξασφάλισαν τις συνθήκες ζωής που σήμερα θεωρούμε δεδομένες, όπως για παράδειγμα τρεχούμενο νερό στο σπίτι, λευκές ηλεκτρικές συσκευές και καλής ποιότητας βαμβακερά ρούχα.

Κατά πλήρη αναλογία, η άνοδος της ελληνικής βιομηχανίας στήριξε, αλλά και υποστηρίχθηκε από την άνοδο του μορφωτικού επιπέδου των τεχνικών και διοικητικών στελεχών της χώρας. Με χρήση ορισμένων αριθμητικών δεδομένων, που ελπίζω ότι δεν κουράζουν τον αναγνώστη, αποδεικνύω την αμφίδρομη και επωφελή αυτή σχέση.

3.Αποτελώντας και ο ίδιος στέλεχος βιομηχανιών με μακρά θητεία και εμπειρία σε διάφορους κλάδους της, κρίνετε ότι το εν λόγω πόνημα θα αποτελέσει μοχλό για περαιτέρω έρευνα στο μέλλον;

Έχοντας εργαστεί σχεδόν τρεις δεκαετίες στην ελληνική βιομηχανία είχα την δυνατότητα να μιλήσω με ανθρώπους, οι οποίοι διαμόρφωσαν την πορεία της. Παράλληλα βρήκα σε δημόσια προσβάσιμα αρχεία εντυπωσιακό όγκο αξιόλογων και αξιοποιήσιμων δεδομένων. Υποδεικνύω την ύπαρξη των αρχείων αυτών, προκειμένου άλλοι μελετητές να τα αξιοποιήσουν και να ασχοληθούν με το φαινόμενο της τεχνολογικής καινοτομίας στην ελληνική βιομηχανία. Εκ των πραγμάτων ασχολήθηκα σε βάθος μόνον με τρία ερευνητικά ερωτήματα, υπονοώντας ορισμένα ακόμη. Ένα παράδειγμα είναι το θέμα της χειραφέτησης της γυναίκας μέσα από τη μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη, στην οποία συνετέλεσε η εγχώρια βιομηχανία. Είμαι στη διάθεση των αναγνωστών σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση.